عنوان مقاله: بررسی تکنولوژی WiMax
مولف: منصور غلامی گماری (عضو پایگاه مقالات علمی مدیریت)
موضوع: مدیریت فناوری اطلاعات
سال انتشار(میلادی): 2013
وضعیت: تمام متن
منبع: دومین همایش فن آوری اطلاعات و بانکداری الکترونیک
تهیه و تنظیم: پایگاه مقالات علمی مدیریت  www.SYSTEM.parsiblog.com    
چکیده: برای انتقال اطلاعات ، نیاز به رسانه انتقال و سیستم انتقال می باشد. رسانه های انتقال اجزاء فیزیکی می باشند که انتقال اطلاعات در آنها صورت می گیرد و عبارتند از زوج سیم بهم تابیده، کابل کواکس، فیبر نوری و مخابرات بی سیم.  وجود منابع طبیعی از قبیل کوه، جنگل، هزینه های بالای کابل کشی در بعضی مناطق ، سختی و گاه ناممکن بودن کابل کشی در مناطق دور افتاده و همچنین نیاز به استفاده از اینترنت برای افرادی که دائما در حال جابجا شدن هستند باعث شده امروزه کاربران بسوی شبکه های بی سیم سوق پیدا کنند. در حالی که تکنولوژی Wi-Fi(802.11a,b and g) شبکه های محلی را تحت پوشش قرار می دهد، Wimax  شبکه های بزرگتر و مناطق روستایی را تحت پوشش قرار می دهد.  Wimax(WorldWide Interroperability for Microware Access ) می تواند اتصال شبکه شهری را با سرعت حداکثر 75 Mbps فراهم کند. این استاندارد با نام IEEE 802.16  شناخته می شود . این استاندارد عملا توانایی Wi-Fi  را زیر سئوال برده است. Wimax  باعث ایجاد ارتباطات بی سیم اینترنتی با پهنای باند بالا با سرعتی نزدیک به  Wi-Fi که محدودیت های آن را هم ندارد یعنی تا فواصل بالای حدود 50 کیلومتر را هم پشتیبانی    می کند.
کلمات کلیدی: شبکه های بی سیم،شبکه های کابلی،  فرکانس رادیوئی(RF  )، دستگاه مرکزی(Ap-Access point  )

1- مقدمه :
در دنیای امروز با افزایش جمعیت و رشد شهرها ضرورت برقراری ارتباط مفید و موثربیش از پیش احساس می شود و همواره تغییر و تحول چشمگیری در این خصوص از سوی صاحبان صنعت ارتباطات در جهان صورت می گیرد. پیدایش ابزارهای ارتباطی اولیه نظیر مورس و تلگراف سبب شد تا  انسان ها خود را به یکدیگر نزدیکتر کنند و اختراع تلفن باعث گردید این نزدیکی بیشتر شود. تلفن یک پدیده خارق العاده در جهان ارتباطات از دیر باز مطرح بوده و تا ابد باقی خواهد ماند. سرانجام با به میان آمدن رایانه و آرپانت یا اینترنت امروزی افق جدیدی در عرصه ارتباطات گشوده شد و به همین بهانه شبکه های ارتباطی پدیدار شدند. گسترش جوامع ادرای باعث شد شبکه های رایا نه ای نیز رشد چشمگیری پیدا کرده و امروزه شاهد یک نبرد واقعی در این زمینه باشیم. مبحث شبکه بسیار گسترده و پیچیده است اما در اینجا ما به بررسی شکل نوینی از شبکه های رایا نه ای و ارتباطی تحت عنوان Wireless یا      بی سیم خواهیم پرداخت. فن آوری بی سیم مدتهاست که مورد استفاده قرار می گیرد. برقراری ارتباط تلفن همراه، بین شهری و یا بین المللی و نیز برقراری ارتباط بین یگان های نظامی گوشه ای از این فن آوری است. اما تبادل اطلاعات از یک محل به محل دیگر  دسترسی جدیدی در دنیای بدون سیم فراهم آورده و هر روز بر دامنه کاربران آن افزوده می شود.
2- تشریحی بر شبکه های بی سیم و کابلی :
شبکه های محلی (LAN) برای خانه و محیط کار می توانند به دو صورت کابلی(Wired) یا بی سیم (Wireless) طراحی گردند. در ابتدا این شبکه ها به روش کابلی با استفاده از تکنولوژی Ethernet  طراحی می شدند. اما اکنون با روند رو به افزایش استفاده از شبکه های بی سیم با تکنولوژی    Wi-Fi مواجه هستیم.
در شبکه های کابلی( که در حال حاضر بیشتر با توپولوژی ستاره ای بکار می روند) بایستی از محل هر ایستگاه کاری تا دستگاه توزیع کننده ( هاب یا سوئیچ ) بصورت مستقل کابل کشی صورت پذیرد( طول کابل از نوع CAT5 نبایستی 100 متر بیشتر باشد در غیراینصورت از فیبر نوری استفاده می گردد) که تجهیزات بکار رفته از دو نوع غیرفعال(Passive) مانند کابل، پریز، داکت، پچ پنل و ... و فعال ( Active) مانند هاب، سوئیچ، روتر، کارت شبکه  و ... هستند.
موسسه مهندسی IEEE  استانداردهای 802.3u را برای  Fast Ethernet  و 802.3ab  و 802.3z  را برای Gigabit    Ethernet ( مربوط به کابلهای الکتریکی و نوری ) در نظر گرفته است.
شبکه های بی سیم نیز شامل دستگاه مرکزی ( Access point ) می باشد که هر ایستگاه کاری می تواند حداکثر تا فاصله 30 متری آن (بدون مانع) قرار گیرد. شبکه های بی سیم ( Wlan ) یکی از سه استاندارد ارتباطی Wi-Fi  زیر را بکار می برند:
802.11b : که اولین استانداردی است که بصورت گسترده بکار رفته است.
802.11a : سریعتر اما گرانتر از 802.11b  می باشد.
802.11g : جدیدترین استاندارد که شامل هر دو استاندارد قبلی بوده و از همه گرانتر می باشد.
هر دو نوع شبکه های کابلی و بی سیم ادعای برتری بر دیگری را دارند اما انتخاب صحیح با در نظر گرفتن قابلیتهای آنها میسر می باشد [1]
3- شبکه های بی سیم :
شبکه های بدون سیم از تکنولوژی انتقال رادیویی استفاده می کنند و نیاز است کاربران برای استفاده از این شبکه ها به تجهیزات مربوطه مجهز باشند. شبکه سازی بدون سیم هم بصورت محلی و گسترده ایجاد می شود با این تفاوت که به آنها شبکه محلی بی سیم و یا شبکه گسترده بی سیم اطلاق می شود. تکنولوژی Wireless به سرعت در حال پیشرفت است و نقش کلیدی را در زندگی ما در سرتاسر دنیا ایفا می کند.[2]
4- ارتباطات رادیویی:
خانواده ارتباطات رادیویی بسیار گسترده است. شیوه های مختلف نیز در شبکه سازی بدون سیم مورد استفاده قرار می گیرد که در ذیل به آنها اشاره می کنیم:
 4-1: RF ( Radio Ferequency ) : که به فرکانس اموج رادیویی مشهور است. در این روش شبکه بین محدود 10 کیلوهرتز تا چند گیگا بایت قرار می گیرد. آنتن هایی که این امواج را انتقال می دهند ممکن است بصورت تمام جهتی و یا جهتی خاص استفاده شوند. شعاع انتشار این امواج بسیار زیاد است که البته برای نقاط دورتر امواج تقویت می شود. دیتا در این روش با سرعت 1 تا 11 مگابایت در ثانیه انتقال می یابد که ارتباطات در این محدوده نیازی به مجوز ندارند و تجهیزات نیز بصورت گسترده فراهم می باشد.
4-2: :Microwave مایکروویو شیوه دیگری از شبکه های بی سیم می باشد. امواج مایکروویو تنها از یک جهت منتشر می شوند. سرعت انتقال متغییر بوده و از یک تا دو مگابایت بر ثانیه است. مایکروویو شدیدا تحت تاثیر اتمسفر و نوسانات جویی نظیر رعد و برق قرار دارند. این سیستم ها در دو نوع زمینی و ماهواره ای موجود بوده و از آنتن های بشقابی دو طرفه برای رله امواج در نوع زمینی استفاده می شود. رای استفاده از تجهیزات مایکروویو نیاز به اخذ مجوز است.
4-3: IR : یا مادون قرمز نوع دیگری از امواج رادیویی است. این امواج از طریق دیودهای نور گسیل LED و یا لیزری ILD تولید می شوند. فرکانس امواج مادون قرمز بالا است لذا سرعت انتقال دیتا از 1 تا 16 مگابایت در ثانیه می باشد.[3]
5- مزیت استفاده از شبکه های Wireless:
در شبکه های بدون سیم هزینه ای صرف کابل کشی هم محور یا بهم تابیده شده و نیز فیبر نوری نمی شود. بلکه تنها از فرکانس رادیویی یا RF استفاده می شود. نکته دیگر اینکه شبکه های بدون سیم انعطاف پذیری بیشتری نسبت به شبکه های کابلی دارند و نیز وقت کمتری صرف احداث آن شده و نگهداری آن بسیار آسان و با صرفه است. اما مزیت اصلی شبکه های بی سیم قابلیت تحرک کاربران است.[3]
6- مشکلات استفاده از شبکه های Wireless
اگر شبکه های Wireless بدون مشکل بودند، حتما تا به حال جانشین شبکه های کابلی شده و آنها را از دور رقابت خارج می کردند. ولی مانند هر پدیده ای دیگر ، در برابر مزایایی که دارند، مشکلاتی نیز وجود دارد:
6-1: یکی از مهمترین این مشکلات سرعت انتقال داده در این شبکه هاست. در متداول ترین شبکه های کابلی، نرخ ارسال اطلاعات 100Mbps  است. و البته شبکه هایی با سرعت 1000 Mbps (Gigabit Ethernet  ) نیز در بازار وجود دارند و لی به علت قیمت زیاد تجهیزات این شبکه ها از آنها در موارد خاص استفاده می شود. اما جدیدترین شبکه های Wireless دارای سرعت 108 Mbps است. اندازه این سرعت تابع شرایط مختلفی از جمله امواج رادیویی مزاحم، وجود نقاط کور در شبکه محیط، توان فرستنده های Wireless، تعداد کاربران شبکه و عدم استفاده از Protocol های امنیتی در شبکه است.
6-2: مسئله دیگر امنیت در شبکه های Wireless است. این شبکه ها خیلی آسانتر از شبکه های کابلی می توانند مورد دستبرد قرار گیرند. استانداردهای جدید روشهای کدگذاری جدیدی معرفی می کنند تا امنیت این شبکه ها را بالا ببرند. اما روشهای کدگذاری  سرعت انتقال را کاهش می دهد.
6-3: در شبکه های Wireless برای انتقال اطلاعات از امواج رادیویی استفاده می شود. بنابراین این شبکه ها تمام مشکلات
 مربوط به استفاده از امواج رادیویی را نیز خواهند داشت.[3]
7- مشکلات مربوط به استفاده از امواج رادیویی:
7-1: وجود نویز در محیط: منظور از نویز در محیط هر موج رادیویی است که با امواج مورد نظر ما همراه است و پیدا کردن موج مورد نظر را دشوارمی سازد.
7-2:  تداخل امواج رادیویی: از آنجاییکه بعضی از تجهیزات الکترونیکی از امواج رادیویی استفاده می کنند، تداخل این امواج می تواند عملکرد این تجهیزات را مختل کند. متاسفانه فرکانس تلفن های بی سیم و اجاق های ماکروویو با فرکانس مورد استفاده بعضی از تجهیزات شبکه Wireless یکسان است و این تلفن ها و اجاق ها می توانند تداخل امواج رادیویی ایجاد کنند که اولین نتیجه آن کاهش سرعت انتقال است.
7-3: تضعیف امواج رادیویی: اشکال دیگر امواج رادیویی تضعیف آنهاست که به هنگام انتقال در فضا رخ می دهد. تضعیف امواج رادیویی با شرایط جوی بیشتر می شود.
7-4: انعکاس امواج رادیویی: مساله دیگر در انتشار امواج رادیویی ، انعکاس این امواج در برخورد به اشیاء است. وقتی موج رادیویی به یک شی بر می خورد انعکاسی تولید می کند و گیرنده رادیویی موج اصلی را به همراه موج منعکس شده با هم دریافت می کند. اگر موج به اشیاء زیادی برخورد کند ، انرژی خود را از دست می دهد و به شدت تضعیف می شود.[3]
8- تقسیم بندی سیستم های Wireless:
8-1: سیستم Wireless ثابت: از امواج رادیویی استفاده می کند و خط دید مستقیم برای برقراری ارتباط لازم دارد. بر خلاف تلفن های همراه و یا دیگر دستگاههای Wireless ، این سیستم ها از آنتن های ثابت استفاده می کنند و بطور کلی می توانند جانشین مناسبی برای شبکه های کابلی باشند و می توانند برای ارتباطات پرسرعت اینترنت و یا تلویزیون مورد استفاده قرار گیرند. امواج رادیویی وجود دارند که می توانند اطلاعات بیشتری را انتقال دهند و در نتیجه از هزینه ها می کاهند.
8-2: سیستم Wireless قابل حمل: دستگاهی است که معمولا خارج از خانه ، دفتر کار و یاد در وسایل نقلیه مورد استفاده قرار می گیرد. نمونه های این سیستم عبارتند از: تلفن های همراه، نوت بوک ها، دستگاههای پیغام گیر و PDA ها، این سیستم از مایکرویو و امواج رادیویی جهت انتقال اطلاعات استفاده می کند.
8-3: سیستم Wireless مادون قرمز:
این سیستم  از  امواج  مادون  قرمز  جهت  انتقال  سیگنالهایی
 محدود بهره می برد. این سیستم معمولا در دستگاههای کنترل از راه دور، تشخیص دهنده های حرکت، و دستگاههای بی سیم کامپیوترهای شخصی استفاده می شود. با پیشرفت حاصل در سالهای اخیر ، این سیستم ها امکان اتصال کامپیوترهای نوت بوک و کامپیوترهای معمول به هم را نیز می دهند و شما به راحتی می توانید توسط این نوع از سیستم های Wireless ، شبکه های داخلی راه اندازی کنید.[2]
9- طریقه ارتباط Wireless  جهت ارتباط بین ISP   و  User
( نمونه ای از سیستم Wireless ثابت):
طریقه ارتباط Wireless جهت ارتباط بین ISP و User بدون نیاز به سیم و مخابرات و برای انتقال پهنای باند به سمت User می باشد.
در این طریقه ارتباط می بایست تجهیزاتی در سمت ISP و User نصب گردد این تجهیزات معمولا به شرح زیر(شکل 1) است:

شکل1: تجهیزات سیستم Wireless
رادیو داده های خام ( صفر و یک ) را به سیگنالهای رادیویی تبدیل می کند و از طریق کابلی که معمولا از نوع Coaxial می باشد به آنتن منتقل می کند. آنتنها در هر دو طرف کاملا رو به سمت یکدیگر باید باشند و نباید مانعی در جلوی این دو قرار داشته باشد.رادیو دارای یک پورت خروجی به آنتن و یک پورت دیگر برای ارتباط با کامپیوتر یا تجهیزات شبکه می باشد.  ( شکل 2)
در ارتباط Wireless عواملی در کیفیت و پهنای باند تاثیر می گذارند که این عوامل عبارتند از :
•    دید دو منطقه نسبت به هم و نبودن مانع بین دو آنتن در طول مسیر.
•    امواج مزاحم که از خطوط Wireless نزدیک با ایستگاههای رادیویی ایجاد می شود.
•    توانایی رادیوها و آنتنها و قدرت ارسال و دریافت امواج می تواند تاثیر داشته باشد.[5]
10- انواع شبکه های Wireless از نظر ابعاد:
10-1: WPAN ( Wireless Personal Area Network )
محوطه کوچکی را پوشش می دهد . از استاندارد IEEE802.15 استفاده می کند. به Device ها اجازه برقراری ارتباط با یکدیگر در محدوده کوچکی را می دهد. بهترین نمونه آن Bluetooth است.
10-2: WLAN  ( Wireless Local Area Network )
این نوع از شبکه های بی سیم امکان به اشتراک گذاشتن اطلاعات را بین تجهیزات مختلف را که در فاصله محدود از یکدیگر قرار دارند را میسر می سازد. محوطه نسبتا کوچکی را پوشش می دهد و از تکنولوژی Wi-Fi استفاده می کند. استاندارد IEEE 802.11 در این زمینه مطرح شده است.
10-3: WMAN ( Wireless Metropolitann Area Network )
استاندارد IEEE 802.16 مورد استفاده این نوع از شبکه ها است. شبکه های WMAN از تکنولوژی Wimax برای اتصال مناطق وسیعی ( به وسعت شهرها ) استفاده می کنند.
10-4: WGAN ( Wireless Global Area Network)  یا WAN
گام نهایی شبکه جهانی یا WGAN است. طرح پیشنهادی برای آن IEEE 802.20  است. یک شبکه WGAN می تواند مانند شبکه Cell Phone کنونی عمل کند و کاربران می توانند در کشورها مسافرت کنند در حالیکه همه وقت به شبکه متصلند. چنین شبکه ای نظیر سرویس مودم کابلی دارای پهنای باند کافی برای دستیابی به اینترنت است.( شکل 3) [4]
شکل 3: انواع شبکه های Wireless از نظر ابعاد

11- تکنولوژی BWA و معرفی WIMAX
تقاضا برای سرویس های باند وسیع به سرعت در حال رشد است. از جمله راه حل های تجاری آن  گسترش تکنولوژیهای سیمی باند وسیع است مثل مودم کابلی، DSL ، اترنت، و فیبر نوری. اما در این تکنولوژی ها ساخت و نگهداری بسیار سخت و گران قیمت است. مخصوصا اگر  فضاها روستایی یا دور باشند. در حالیکه تکنولوژی BWA ( دسترسی بی سیم باند وسیع ) یک تکنولوژی انعطاف پذیر ، موثر و با هزینه مناسب است که می تواند مشکلات یاد شده را مرتفع سازد . امروزه Wimax یکی از متداولترین تکنولوژی های BWA می باشد که هدفش فراهم سازی دسترسی بی سیم باند وسیع با سرعت بالا در فضاهای شهری است. Wimax توانایی دستیابی به باند پهن اینترنت را همان طور که Cell Phone  برای دستیابی به تلفن انجام داده ، دارد و همانطور که مردم به جهت علاقه به Cell Phone   ، خطوط زمینی تلفن را کنار گذاشته اند، Wimax می تواند جایگزین خوبی برای کابل و DSl باشد و دستیابی به اینترنت جهانی را برای هر کس در هر کجا مهیا می سازد. در این صورت وقتی کامپیوترتان را روشن کنید بطور اتوماتیک کامپیوتر شما به نزدیکترین آنتن Wimax متصل می شود. به علاوه با توجه به مزایایی که Wimax دارد محققین به دنبال آنند که در تکنولوژی موبایل به Wimax توجه ویژه ای شود و از ادغام تکنولوژی Wimax  و  CDMA در موبایل به نسل چهارم موبایل برسند.
Wimax  چگونه کار می کند؟
بطور کلی  Wimax شبیه به Wi-Fi عمل می کند با این تفاوت که Wimax سرعت بالاتر ، پوشش بیشتر و کاربران بیشتری را پشتیبانی می کند. Wimax می تواند مشکل مناطق دور افتاده و روستایی را که تا کنون به علت عدم سیم کشی لازم توسط شرکت های کابلی و تلفنی ، به باند پهن اینترنت دسترسی نداشته اند را برطرف کند و به اینترنت متصل کند.(شکل 4)[4]                   
12- سیستم Wimax  از دو بخش تشکیل شده است:
12-1: Wimax Tower : در مفهوم شبیه به Cell Phone Tower عمل می کند. یک Wimax Tower منفرد منطقه ی بزرگی به اندازه 3000 مایل مربع (تقریبا 8000 کیلومتر مربع ) را پوشش میدهد.
12-2:: Wimax Receiver یک آنتن و دریافت کننده یا یک جعبه کوچک یا یک کارت PCMCIA می باشد . یا اینکه هر دو در یک LAPTOP جایگذاری شود. یک ایستگاه  Wimax Tower بطور مستقیم به اینترنت باند پهن بالا از طرق اتصال سیمی ( برای مثال یک خط T3) متصل می شود. همچنین می تواند به یک Wimax Tower  دیگر بصورت Line-Of-Sight با اتصال ماکروویو متصل شود. این اتصال به Wimax Tower دوم ( که اغلب backhaul گفته می شود) و همچنین از آنجایی که یک Tower منفرد تا 8000 کیلومتر مربع را پوشش می دهد سبب می شوند که Wimax بتواند تمام مناطق دور افتاده و روستایی را پوشش دهد.[4]
 Wimax  می تواند دو نوع سرویس Wireless را مهیا کند:
•    Non-Line-of-Sight : شبیه به سرویس Wi-Fi، در جاییکه یک آنتن کوچک روی کامپیوترتان به Tower متصل شود. در این حالت Wimax رنج فرکانسی پایین  2GHZ تا 11GHZ استفاده می کند.انتقالات طول موج کوتاه به راحتی بوسیله موانع فیزیکی شکسته نمی شود. آنها قادر به خمیدگی و انکسار در اطراف مانع هستند.
•    Line-Of-Sight: هنگامیکه یک آنتن ثابت بطور مستقیم به Tower Wimax  اشاره می کند. اتصال Line-Of-Sight قوی تر و پایدار تر است. بنابراین توانایی فرستادن مقدار زیادی اطلاعات با خطای کمتر را دارد. انتقالات Line-Of-Sight فرکانس های بالا با رنج ممکن  66GHZ را استفاده می کند.
 بطور کلی Wimax مانند Wi-Fi با فرستادن اطلاعات از یک کامپیوتر به دیگر کامپیوترها از طریق سیگنالهای رادیویی عمل می کند. یک کامپیوتر مجهز به Wimax اطلاعات را از ایستگاه فرستنده دریافت می کند.که احتمالا برای جلوگیری از دستیابی کاربران غیرمجاز از اطلاعات رمز شده استفاده می کند.
پرسرعت ترین اتصال در Wi-Fi در شرایط بهینه دیتا را با سرعت  54  مگابایت  در  ثانیه  انتقال  می دهد.  اما   Wimax
توانایی انتقال اطلاعات با سرعت 70 مگابایت در ثانیه را دارد.حتی اگر 70 مگابایت در ثانیه میان دهها اداره و صدها کاربر خانگی تقسیم شود  در نهایت سرعت انتقال اطلاعات بوسیله Wimax برای هر کاربر به اندازه سرعت انتقال اطلاعات بوسیله Cable modem  است. بیشترین تفاوت میان WiFi و Wimax سرعت نیست بلکه فاصله است. دامنه WiFi  در حدود 100 فوت ( 30 متر ) است در حالیکه Wimax دستیابی بی سیم را تا شعاع 30 مایلی پوشش می دهد.
افزایش دامنه ناشی از فرکانس استفاده شده و قدرت فرستنده است. البته در این فاصله زمین، هوا و ساختمانها بزرگ در کاهش حداکثر دامنه اثر دارند.[4]


شکل4: روش کارWimax

13- ویژگیها و مزایای فنی Wimax :
رنج فرکانسی 2 GHZ تا 66 GHZ
•    پهنای باند از 1.5 MHZ تا 20 MHZ
•    نرخ تبادل اطلاعات تا 70 Mbps
•    تحت پوشش قرار دادن محدوده ای به شعاع 50 km
•    تبادل اطلاعات بین فرستنده و گیرنده بصورت    line-of-sight و non-line-of-sight
•    امکان اتصال به لینکهای کابلی DSL و T1/E1
•    قابلیت سازگاری با تکنولوژی هایی مانند WiFi
•    پشتیبانی از توپولوژی های تحت استاندارد IEEE مانند Token Ring و نیز ساختارهایی خارج از استاندارد IEEE  مانند LLC.
14- عوامل موثر بر کیفیت Wimax:
•    عوامل محیطی مانند پوشش گیاهی منطقه ، ارتفاع درختان، وجود کوهها، دره ها و حتی سطح آب رودخانه ها و دریاچه ها باعث ایجاد انعکاس و چند مسیرگی سیگنال های رادیویی می شوند.
•    شرایط آب و هوایی
•    معماری شهرهای مختلف، حتی در بهترین طراحی ها نیز ممکن است نقاط کوری را ایجاد کند.
•    آلودگی های فرکانسی در پهنای باند مورد استفاده نیز سطح موثر سیگنال دریافتی را تخریب می کند.
15- استاندارد 802.16:
IEEE استاندارد 802.16 را در June 2002  منتشر کرد. این استاندارد برای فاصله های طولانی تر از 802.11 طراحی شده است. این استاندراد با عنوان Air Inference for fixed Broadband Wireless Access system  و نیز بعنوان شبکه های MAN ( Metropolitan Area Network ) شناخته شده است. فرکانس کار آن 10-66 GHZ می باشد. هدف 802.16 ایجاد یک ارتباط بین شبکه مرکزی (  Core Network ) و سرویس گیرنده ها ( Subscriber ) از طریق یک سری ایستگاه ( statiom ) است. تلفن های عمومی و Internet نمونه هایی از Core Network هستند. [6]
16- استانداردهای مرتبط با IEEE 802.16:
16-1: 802.16a: در استاندارد 802.16a که پس از 802.16 منتشر شد یک تفاوت اصلی فرکانس و تکنیک مدولاسیون آن OFDM است و در باند 2-11 GHZ کار می کند. با بکار بردن OFDM مشکل قبلی 802.16 در رابطه با Multipath Effect ( بوجود آمدن مسیرهای مختلف در ارسال سیگنال و اثرگذاری آنها روی هم ) تا حدود خوبی برطرف شد.
16-2:: 802.16d  IEEE 802.16a  برای سیستم های ثابت و با آنتن در فضای باز، IEEE 802.16d برای سیستم های ثابت با آنتن رومیزی در داخل خانه است.
16-3: 802.16e: این استاندارد دقیقا ویژگی های 802.16a را دارد با این تفاوت که 802.16a برای کاربردهای ثابت و 802.16e  برای کاربرهای متحرک تدوین شده است. [7]
17- نتیجه گیری:
Wireless به تکنولوژی ارتباطی اطلاق می شود که در آن از امواج رادیویی، مادون قرمز و مایکروویو، به جای سیم و کابل، برای انتقال سیگنال بین دو دستگاه استفاده می شود. در مقایسه با شبکه های سیمی و با توجه به مزایا و معایب هر کدام از شبکه های سیمی و بی سیم، بر پا کنندگان شبکه نسبت به انتخاب بهتر اقدام می نمایند. تکنولوژی Wireless ، را به سه رده عمده ثابت، قابل حمل و مادون قرمز تقسیم کرده اند. شبکه های Wireless از نظر ابعاد به WPAN ، WLAN ، WMAN و WGAN تقسیم می شوند . پهنای باند مورد نیاز ، توان ، محل کاربر ، مالک شبکه و نوع سرویس عواملی هستند که فراهم آورندگان سرویس را به سوی انتخاب تکنولوژی Wi-Fi یا Wimax سوق می دهد. توانائی Wimax در ارائه پهنای باند بالا در مسافتهای دور، قابلیت ارائه سرویس در هر دو فرکانس دارای مجوز و بدون مجوز ، کیفیت سرویس، انعطاف پذیری و دیگر قابلیتها، باعث شده تا این تکنولوژی رشد روز افزونی داشته باشد. این تکنولوژی تا فواصل بالای حدود 50 کیلومتر را هم پشتیبانی می کند. Wimax از استاندارد IEEE 802.16 استفاده می نماد. استاندارد IEEE 802.16 در دو نسخه تعریف شده: ثابت و متحرک. استاندارد 802.16 نیز دارای سه مجموعه 802.16a ، 802.16d  و 802.16e می باشد. 802.16a برای سیستم ها ثابت و با آنتن در فضای باز ، 802.16d برای سیستم های ثابت با آنتن رومیزی در داخل خانه است. 802.16e ویژگی های 802.16a را دارد با این تفاوت که 802.16a برای کاربرهای ثابت و 802.16e برای کاربرهای متحرک تدوین شده است.  Wimax را می توان به همراه دیگر سرویسها بکار برد بنابراین Wimax نه تنها تهدیدی برای ارائه دهندگان سرویسهای DSL و Cable Modem نیست ، بلکه Wimax برای ارائه دادن چندین روش انتقال اطلاعات طراحی شده است. Wimax از سرویسهای شبکه های WMAN نیز حمایت کامل می نماید. تجهیزات اصلی تشکیل دهنده آن عبارتند از Tower و Reciever.
18- راهکارهای اجرایی:
اگر چه پیاده سازی این سیستم هزینه بر است اما برای ارتباط بین شعب و مدیریتها و در آینده با پیاده سازی wgan ارتباط شعب  با ادارات مرکزی از این طریق امکان پذیر است.

مراجع:

[1] http://sgnec.net/Articledet-f.asp?number=23
[2]http://www.iritn.com/index.php?action=show&type=news&id=742
[3]http://www.spacetelecom-kish.com/?page=4000&Ln=FA&id=38
[4]http://computer.howstuffworks.com/wimax.htm/printable
  راهنمای شرکت پارس آنلاین در خصوص خدمات شرکت[5]
[6] http:// www.eesharif.edu
[7] http://www.ieee.org